پایگاه اطلاع‌رسانی دکتر عباس خسروانی
نقش احزاب در انتخابات و ایجاد یک بسترمشارکت عمومی و افزایش حضورمردم به ویژه در انتخابات چیست?
عضو حزب موتلفه و شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی استان مرکزی با اشاره به تعارف حزب و کارکرد آن اظهار داشت: من فکر می‌کنم پیش از آنکه به این موضوع بپردازیم که منظور ما از حزب چیست و چه کارکردهائی برای آن قائل هستیم باید یک نگاه مسئله شناسانه به تحزب در ایران داشتنه باشیم.من معتقدم که تحزب در جامعه ما یک مسئله حل نشده است و تا زمانی که این مسئله حل نشود سایر مسائل حوزه سیاسی ما حل نخواهد شد زیرا نظام سیاسی ما مبتنی بر مردم سالاری است و نظام مبتنی بر رای مردم نیازمند تحزب است.
خسروانی افزود: ناکارامدی احزاب در کشور ما و عدم جایابی آنها در نظام سیاسی ما ناشی از همین مسئله حل نشده است، مسئله هم از این قرار است که اساسا آیا حزب تکه ای گمشده از نظام سیاسی ما هست یا نیست و آیا این تحزب در بسترهای تاریخی و سیاسی خودش شکل گرفته یا نه؟ آیا تحزب می‌تواند جایگاهی برای خود در این نظام سیاسی تعریف کند؟وی بیان کرد: در پاسخ به این سوالات باید بگویم مقوله حزب و تحزب یک مقوله مدرن است که در بسترهای تاریخی و سیاسی خاص خودش در غرب شکل گرفته و به عبارتی بر اساس یک ضرورت تاریخی – سیاسی بوجود آمده است. آیا این ضرورت‌ها در جامعه ایرانی وجود داشته‌اند؟این فعال سیاسی اصولگرای استان مرکزی عنوان کرد: تا زمانی که این ضرورت‌های تاریخی و سیاسی و بسترهای آن شکل نگیرد اساس تحزب به معنای واقعی هم شکل نخواهد گرفت. اینکه ما در برخی از دوره‌های تاریخی حزب را تشکیل داده‌ایم، اما کارکردی برای جامعه و نظام سیاسی نداشته است ناشی از همین موضوع است که حزب به صورت مصنوعی نه به‌طور طبیعی و برآمده از ضرورت‌های تاریخی شکل گرفته است.
وی اضافه کرد: به عنوان مثال در پیش از انقلاب اسلامی ما شاهد راه اندازی برخی احزاب سیاسی بودیم در حالی که هیچ‌گاه به عنوان یک حزب کارکرد سیاسی اجتماعی نداشتند زیرا این احزاب در یک بستر استبدادی بوجود آمده بودند که سنخیتی با نظام سیاسی مبتنی بر آرای ملت نداشت. در حالی که احزاب مولود فروپاشی نظام‌های استبدادی و پادشاهی در دنیا بودند.
خسروانی تصریح کرد: تا زمانی که این استبداد وجود دارد، حزب معنا نخواهد داشت و صرفا یک دکور سیاسی محسوب می‌شود، اما بعد از انقلاب اسلامی با شکل‌گیری نظام سیاسی مبتنی بر آرای ملت، احزاب شروع به برآمدن کردند که یکی از مهمترین و شاخص‌ترین آنها در همان اوایل انقلاب، حزب جمهوری اسلامی بود و بعد از آن احزاب بسیاری تا به امروز شکل گرفته اند.عضو حزب موتلفه و شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی استان مرکزی افزود: بنابراین احزابی که امروز در کشور وجود دارند با هر نوع تفکری که دارند به نوعی مولود انقلاب اسلامی هستند، اما در کارآمدی یک حزب باید مولفه‌های دیگری را در کنار مولفه بستر تاریخی سیاسی قرار داد و آن اصل تقسیم کار اجتماعی است.
وی بیان کرد: در نظام و جامعه‌ای که اصل تقسیم کار اجتماعی به رسمیت شناخته نشده باشد اساسا تحزب شکل نخواهد گرفت حتی اگر آن جامعه مبتنی بر آرء عمومی باشد، البته منظور بنده از تقسیم کار در اینجا این است که جامعه باید به این باور برسد که سیاست ورزی یک امر تخصصی است و امور تخصصی را باید به اهل آن سپرد. به عبارتی سیاست ورزی به‌عنوان یک امر تخصصی باید به احزاب سیاسی سپرده شوند و مردم در تصمیم‌گیری‌های خود از نظرات و آراء این احزاب به عنوان مرجع علمی و تخصصی و صنفی این حوزه استفاده کنند.خسروانی خاطرنشان کرد: متاسفانه در کشور ما این مسئله هنوز وجود دارد که تقسیم کار سیاسی صورت نگرفته و همه افراد خود را در امور سیاسی متخصص و صاحب نظر می‌دانند و کمتر از نظرات احزاب استفاده می‌کنند.فعال سیاسی اصولگرای استان مرکزی با اشاره به مسئله انتخابات در کشور گفت: در مقوله انتخابات که بهار احزاب محسوب می‌شود شاهد وجود این خلاء هستیم و در برخی موارد و در برخی کلانشهرها، نقش احزاب در انتخابات‌ها پر رنگ نیست و مرجع تصمیم گیری مردم نیستند، در حالی که احزاب شکل گرفته‌اند تا امور سیاسی کشور را سامان ببخشند و به جامعه نظر کارشناس ارائه دهند.وی ادامه داد: احزاب باید با شناخت شرایط کشور و مطالبات و مسائل مردم، بهترین گزینه را برای حضور در مناصب حکومتی به مردم معرفی کنند و البته در برابر عمل خود نیز مسئول و پاسخگو باشند.خسروانی عنوان کرد: مقوله دیگری که باعث می‌شود حزب به معنای واقعی در یک جامعه شکل بگیرد اصل به رسمیت شناختن چند صدائی است، احزاب محصول و نماد چند صدائی و تنوع آراء در یک نظام سیاسی هستند، نظام حزبی یعنی نظامی که در آن هر یک از احزاب برای اداره کشور داره ایده و نظر خاص خود هستند و مردم می‌خواهند بین این محصولات متنوع یکی را برگزینند.وی افزود: وقتی محصولات متنوعی در بازرا سیاست وجود نداشته باشد، چندصدائی هم معنا ندارد و نظام حزبی هم بی معنا خواهد بود، هر یک از احزاب نماینده یک صدا در میان مردم هستند، البته نباید از این نکته غافل شد که این چند صدائی باید در لوای قانون اساسی هر کشوری باشد در غیر این صورت حزب مایه تفرق خواهد بود.
عضو حزب موتلفه و شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی استان مرکزی با اشاره به موضوع مشکلات اقتصادی در احزاب گفت: نکته آخری که با شکل‌گیری حزب به معنای واقعی کمک می‌کند مقوله نظام اقتصادی است. نظام اقتصادی هر کشوری ارتباط تنگاتنگی با مقوله تحزب دارد به این صورت که تحزب در نظام‌های اقتصادی دولتی شکل نمی‌گیرد و قدرت مانور و فعالیت ندارد.وی ادامه داد: اقتصاد دولتی مانع از شکوفائی احزاب خواهد شد و آنها را به عناصر زائدی در نظام سیاسی تبدیل خواهد کرد، اقتصاد وابسته با دولت اجازه چند صدائی ار نخواهد داد و با تنوع آراء و هر نوع صدای اعتراضی نسبت به دولت مخالفت خواهد کرد. حزبی که برای تامین نیازمندی‌های اولیه خود محتاج یارانه‌های وزارت کشور است نمی‌تواند به بسط مردم سالاری در کشور کمک کن، نمی‌تواند در برابر دولت نقش یک منتقد را بازی کند، حتی در گزینش و معرفی افراد اصلح برای تصدی مسئولیت‌ها ناتوان خواهد بود و یکی از دلایل ورود پول‌های کثیف به بازی‌های انتخاباتی همین ضعف بنیه اقتصادی احزاب است.خسرانی عنوان کرد: بنابراین بحث من در مجموع این است که تحزب زمانی در کشور ما به کارویژه‌های خود عمل خواهد کرد که این بسترهای تاریخی-سیاسی و اجتماعی شکل گرفته باشند، برخی از این بسترها از جمله نظام سیاسی مبتنی بر آراء ملت شکل گرفته اما در برخی از حوزه‌ها اشکالاتی داریم که مانع از آن شده تا احزاب در ایران نهادهائی کارآمد باشند بنابراین ما اگر به دنبال نهادینه کردن نظام حزبی در کشور هستیم که به نظر من یک ضرورت است باید این مسئله ها را حل کنیم.
عدم پاسخگویی احزاب ناشی از نوع مواجهه نظام سیاسی و مردم با احزاب است
عضو حزب موتلفه و شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی استان مرکزی با اشاره به ضرورت جلب اعتماد عمومی از سوی احزاب اظهار داشت: نهادینه شدن تحزب در کشور و جلب اعتماد مردم، مستلزم رعاین اصل پاسخگوئی احزاب در قبال تصمیمات و پیشنهاداتی هست که می‌گیرند. بنابراین ما اگر اصل تقسیم کار سیاسی را پذیرفتیم و که کار سیاسی به معنای تخصصی آن را به احزاب سپردیم آنگاه باید در قابل این حقی که به احزاب می‌دهیم از آنها مطالبه‌گری کنیم و آنها را مورد سوال قرار دهیم.خسروانی افزود: احزاب هم باید در قبال اختیاراتی که در گرفتن تصمیمات داشتند پاسخگو باشند، وقتی ما برای احزاب اختیار و حقی قائل نیستیم قطعا آنها هم در قابل جامعه پاسخگو نخواهند بود و این رابطه دو طرفه است زیرا مردم وقتی حزب را امین خود در انتخاب‌های سیاسی خود قرار می‌دهند انتظار دارند در صورت ناکارآمدی گزینه یا گزینه‌های انتخابی، احزاب به آنها پاسخ دهند با حداقل از آنها عذر‌خواهی کنند.وی تصریح کرد: این اصل کمک خواهد کرد تا احزاب در گفتار و رفتار خود و کنش‌های سیاسی خود دقت بیشتری بکنند و اصل شایسته سالاری را در گزینش‌های خود رعایت کنند زیرا باید در قبال گزینه‌هایی که به مردم معرفی می‌کنند پاسخگو باشند. بنابراین اصل پاسخگو کردن احزاب یک اصل مترقی سیاسی است که برکات زایدی به همراه خواهد داشت.فعال سیاسی اصولگرای استان مرکزی ادامه داد: اینکه امروز احزاب در قبال تصمیمات خود پاسخگو نیستند ناشی از نوع مواجهه نظام سیاسی و مردم با احزاب است زیرا برخی در کشور نهاد حزب را قبول ندارند پس حزب خود را به این‌ها پاسخگو نمی‌داند. عده‌ای حزب را قبول دارند؛ اما به‌عنوان یک ابزار رسیدن به قدرت. در این صورت اگر قدرت را کسب نکردند که طبیعتا پاسخگو هم نخواهند بود و اگر کسب کنند چون قدرت یافته‌اند کسی توان پرسش از آنها را ندارد.وی اضافه کرد: اما برخی حزب را قبول دارند ولی نه به عنوان ابزار رسیدن به قدرت بلکه به عنوان کانال‌هایی برای هدایت افکار عمومی و آموزش دادن آنها برای رسیدن به انتخاب اصلح است، در این تفکر حزب مستقیما روی نامزدها متمرکز نمی‌شود و از نامزد محوی می‌پرهیزد و به جای آن برنامه محوری را چایگزین آن می‌کند و به طوری طبیعی مردم و قتی برنامه‌ها را شنیدند، گزینه اصلح را نیز می توانند انتخاب کنند.خسروانی خاطرنشان کرد: احزاب باید به جای آنکه نامزد در وهله اول مستقیم به مردم معرفی کنند، تحلیلی از شرایط کشور ارائه دهند و نیازمندی‌ها را شناسائی کنند و بعد با ارائه برنامه‌های خود، به مردم بگویند که چه انتخابی داشته باشند بنابراین اندیشه و برنامه محوری در انتخابات ها احترام به شعور اجتماعی است و حزب می‌تواند با ارائه برنامه‌ها ، مردم را در گزینش بهترین برنامه و بهترین مجری یاری کند.
وی ادامه داد: وقتی این خلاء وجود دارد در نتیجه حزب در برابرش پاسخگو نیست و وقتی قدرت را دردست می‌گیرد پاسخگو به جایی نیست تا روزی که قدرتش تمام شود و روزی هم که قدرتش تمام شد باز هم به هیچ نهادی پاسخگو نیست که طی 4 سال یا بیشتر که فلان مسند بودی چه کردی؟
عضو حزب موتلفه و شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی استان مرکزی با اشاره به موضوع تحزب در کشور اظهار داشت: نظام جمهوری اسلامی چون یک نظام مبتنی بر آرای ملت است، باید تحزّب را در سیستم خودش نهادینه کند و این یک ضرورت اساسی برای داشتن یک نظام مردم سالار دینی است.وی عنوان کرد: داشتن نظام حزبی و تحزب و فرهنگ تحزّب درکشور، بسیاری از مشکلاتی که امروز در عرصه سیاسی کشور با آن مواجه هستیم مثل همین عدم پاسخگویی‌ها، بدعهدی‌ها, پیمان شکنی‌ها و خلاف وعده کردن‌ها و خیلی از مباحثی که ما درعرصه سیاسی داریم حل خواهد کرد، ریشه این مشکلات به ناکارآمدی نظام حزبی در کشور بر می‌گردد و برای اینکه نظام سیاسی ما کارآمد بشود باید به سمت نهادینه کردن نظام حزبی برویم.خسروانی اضافه کرد: در این راستا چندتا پیشنهاد بدهم، برای اینکه در استان مرکزی تحزب به رسمیت شناخته شود و بتواند نقش آفرینی کند باید چندتا کارانجام بدهیم نخست اینکه احزاب، اهداف و اولویت های خودشان را برای وضع موجود و آینده بیان کنند. چون ما 3 انتخابات بزرگ در پیش داریم. احزاب از همین الان باید اهدافشان را برای عبور از مشکلات فعلی و ساختن آینده کشور مشخص کنند و به صورت شفاف با مردم در میان بگذارند.فعال سیاسی اصولگرای استان مرکزی عنوان کرد: نکته بعدی احزاب فهم و برداشت خودشان را از وضع موجود و مشکلات فعلی برای مردم بیان کنند و تحلیل کنند، همچنین احزاب بیشتر با مردم صحبت کنند، چراکه یکی از بزرگترین اشکالاتی که به احزاب وارد است این است که کمتر با مردم صحبت می‌کنند و کمتر در میان مردم هستند و حتی با رسانه ها خیلی کم سخن می‌گویند، این رویه را ما باید حل کنیم.خسروانی ادامه داد: احزاب باید مواضع خود را به صورت کارشناسی در خصوص مسائل روز کشور بیان کنند تا مردم با مواضع آنها آشنا شوند و بتوانند با شناخت این مواضع، بهترین را انتخاب کنند زیرا وقتی عرضه ای وجود ندارد چگونه می تواند دست به انتخاب زد. نکته بعدی اینکه ما برای دولت آینده چه برنامه‌ای داریم و برای مجلسی که در پیش رو داریم برنامه احزاب چیست و این فرهنگ را جابیندازیم که مردم به برنامه‌ها رای بدهند نه به فردی که میلیاردی هزینه می‌کند و یا با زد و بند نماینده می‌شود.
